Mandarynka (Citrus reticulata Blanco) – gatunek rośliny wieloletniej z rodziny rutowatych (Rutaceae). Prawdopodobnie mandarynka pochodzi z Chin i była już znana w XIII wieku, jest uprawiana w wielu rejonach świata o klimacie tropikalnym i subtropikalnym.
Mandarynki są uważane za młodsze siostry pomarańczy. Są od nich nie tylko mniejsze, lecz także słodsze. Jednak od pomarańczy i innych owoców cytrusowych różnią się także zawartością witamin i innych składników odżywczych. Co prawda podobnie jak grejpfruty czy cytryny są skarbnicą witaminy C, lecz tylko one zawierają nobiletynę – flawonoid, który pomaga zwalczać otyłość, zapobiegać cukrzycy typu 2 i miażdżycy naczyń. To nie jedyne właściwości lecznicze mandarynek.
Dzięki witaminom C i A – naturalnym przeciwutleniaczom – wspomagają układ odpornościowy, hamują działanie wolnych rodników odpowiedzialnych za proces starzenia, a także poprawiają kondycję skóry oraz chronią przed chorobami oczu.
Mandarynki a odchudzanie
Mandarynki, mimo że są słodkie, nie tuczą – jeden owoc (ok. 65 g) dostarcza tylko 34 kcal, w ponad 85% składają się z wody, a zawarte w nich kwasy organiczne (cytrynowy i jabłkowy) przyśpieszają proces oczyszczania organizmu z toksyn i poprawiają trawienie. W związku z tym są polecane nie tylko osobom, które walczą z nadwagą i otyłością, lecz także tym, które chcą zrzucić kilka kilogramów lub oczyścić organizm z toksyn.
Mandarynki a cukrzyca
Mandarynki mogą spożywać nie tylko osoby zdrowe, w celu zapobiegania wystąpienia cukrzycy typu 2, lecz także diabetycy. Mandarynki charakteryzują się średnią ilością węglowodanów i ogólną niską wartością energetyczną. Dlatego indeks glikemiczny tych owoców jest dość niski i wynosi 30. W związku z tym są bezpieczne dla chorych na cukrzycę.
Sztuka kulinarna: jadalne owoce głównie do spożycia na surowo, ale również na przetwory (dżemy, kompoty).
Soczyste, orzeźwiające mandarynki dodają potrawom słodyczy i aromatu. Idealnie sprawdzają się we wszelkiego rodzaju owocowych kompozycjach, choć można je z powodzeniem łączyć także ze śledziami, bukietem sałat, rzodkiewką, ogórkiem, czy szynką i zielonym groszkiem. Ich łagodny smak pasuje zarówno do majonezowych sosów, jak słodkich serników czy twarożków. Przepyszne w zestawieniu z drobiem – w fantazyjnych sałatkach lub w postaci mandarynkowych sosów do pieczonego lub smażonego mięsa.
Odmiany:
Wyróżnia się wiele odmian mandarynek, jednak najpopularniejsze są klementynki (skrzyżowanie mandarynki z gorzką pomarańczą), o słodkim, przyjemnie kwaskowatym i aromatycznym miąższu, małej ilości pestek i łatwej do ściągnięcia skórce. Dobrze znana jest także odmiana tangelo (skrzyżowanie mandarynki z grejpfrutem) – mandarynki bardzo słodkiej i soczystej z gorzkim posmakiem. W sklepach i na bazarach można znaleźć także odmianę satsuma, czyli mandarynki bez pestek, oraz odmianę tangerynka, która charakteryzuje się czerwonawą barwą skórki. Tangerynki osiągają różne rozmiary – od małego, jak orzech, do dużego, jak pomarańcza.
Jak kupować mandarynki?
Niezależnie od tego, na którą odmianę się zdecydujesz, pamiętaj, że o dobrej jakości i świeżości mandarynek świadczy ich intensywny aromat. Przy wyborze mandarynek kieruj się także ich wyglądem – zawsze wybieraj te mocno pomarańczowe, miękkawe, ale bez pustych miejsc pod skórką (taka mandarynka będzie wyschnięta).