Grejpfrut (ang. grapefruit; Citrus paradisi) – gatunek wiecznie zielonej rośliny z rodziny rutowatych. Grejpfruty prawdopodobnie są mieszańcem pomarańczy olbrzymiej (Citrus maxima) z Archipelagu Malajskiego, z pomarańczą chińską (Citrus sinensis), przy czym pomarańcze chińskie prawdopodobnie są także krzyżówkami, aczkolwiek dużo wcześniejszymi, tychże pomarańczy olbrzymich z mandarynkami (Citrus reticulata). Grejpfruty sprowadzone zostały i zadomowione na wyspie Barbados w XVII w. przez kapitana Jamesa Shaddocka. Rejon Morza Karaibskiego stał się głównym obszarem ich uprawy.
Grejpfrut to kulista jagoda, osiąga masę 200 – 500 g i średnicę do 15 cm. Owoc ma stosunkowo cienką skórkę i ściśle złączone segmenty, w smaku jest słodko-kwaśny z charakterystyczną nutą goryczki. W zależności od odmiany barwa owocu jest zmienna – od jasnożółtej, przez różową do czerwonej.
Popularnie odmiany dzieli się na:
– czerwone – smak gorzki, kwaśny, soczysty;
– żółte – smak kwaśny, soczysty;
– zielone – smak słodki, średnio soczysty.
Grejpfrut (Citrus paradisi) w pełni zasłużył na miano rajskiego owocu. Choć jego miąższ w 90 proc. składa się z wody, zawiera moc dobroczynnych dla zdrowia związków – witaminę C, E, PP i B, kwas foliowy, flawonoidy, pektyny, wapń, fosfor, żelazo, cynk, fluor, magnez, mangan, potas. Specyficzny, gorzkawy smak nadaje mu naringina – działający przeciwzapalnie, przeciwnowotworowo i antyseptycznie flawonoid obecny tak w miąższu, jak i w albedo – białej błonce owocu. Dlatego grejpfruty najlepiej zjadać właśnie razem z osłonkami.
Grejpfrut wspomaga układ krążenia. Zawarte w nim substancje mają zdolność obniżania we krwi poziomu złego cholesterolu i częściowego wypłukiwania z naczyń krwionośnych już istniejących jego złogów. Grejpfrut wzmacnia też i uszczelnia ścianki naczyń, obniża krzepliwość krwi. Stąd silne działanie antymiażdżycowe, przeciwzawałowe i przeciwudarowe. Jak wynika z badań izraelskiej uczonej dr Sheli Gorinstein, taki wpływ na organizm ma już zjedzenie jednego grejpfruta dziennie!
Dzięki niskiemu indeksowi glikemicznemu owoc ten zalecany jest diabetykom, bo obniża we krwi poziom glukozy i zwiększa wrażliwość tkanek na insulinę. Wzmacnia kości i zwiększa produkcję moczu, przez co wspomaga nerki i układ moczowy. Łagodzi objawy artretyzmu i reumatoidalnego zapalenia stawów. Zalecany jest w profilaktyce antynowotworowej – zwalcza wolne rodniki przyspieszające starzenie się organizmu i hamuje namnażanie się komórek nowotworowych, np. przy raku jelit. Korzystnie wpływa na pracę jelit, wspomaga leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy.
Pomaga pozbyć się róży, ostrej choroby skóry i tkanki podskórnej spowodowanej przez paciorkowce, i zapobiega rozprzestrzenianiu się jej drogą naczyń limfatycznych. Zewnętrznie można stosować go na trądzik i czyraki. Przez dentystów polecany bywa jako środek zwalczający płytkę nazębną i zapalenie dziąseł. Pobudza apetyt.
Ma niską wartość kaloryczną – w 100 g tylko 36 kcal. A przy tym odchudza – dlatego uważany jest za idealny owoc podczas diety. W latach 30. XX wieku w Hollywood ogromną popularność zdobyła sobie dieta grejpfrutowa, która przeżyła potem swój renesans w latach 70. W ciągu 2 tygodni pomagała pozbyć się aż 5 kg. Była jednak krytykowana przez lekarzy ze względu na powodowany niedobór składników odżywczych.
Jak działa grejpfrut? Zapobiega odkładaniu się tłuszczu i pomaga usuwać jego istniejące zapasy z pośladków, ud i bioder. Aby zadziałał, należy zjadać do każdego posiłku po pół owocu.
Grejpfrut – zastosowanie w kuchni
– Grejpfruty są najczęściej spożywane na surowo – aby dostać się do ich kwaśnego miąższu, przecinamy grejpfruty na pół i łyżeczką wyjadamy czerwony miąższ. Wielu z nas woli jednak płynną postać grejpfrutów. Wyciskamy grejpfruty, aby uzyskać zdrowy sok, który jest o wiele zdrowszy i naturalny niż jego odpowiedniki z kartonów i butelek. Na tym zazwyczaj kończą się nasze pomysły na ten tropikalny owoc.
Tymczasem wystarczy wyfiletować czerwony miąższ grejpfrutów, a ich cząstki dodać do ulubionej sałatki z serem pleśniowym i prażonymi pestkami słonecznika. Jeśli wolimy napoje, to możemy przygotować koktajl grejpfrutowy.
Wystarczy wyciśnięty sok i odrobina agaru, aby powstał pyszny, orzeźwiający, a co najważniejsze zdrowy napój na ciepłe dni. Grejpfrut okaże się też pysznym tropikalnym dodatkiem do duszonych mięs oraz lekkim składnikiem słodkiej grzanki.

Warto pamiętać, że często spożywane grejpfruty w połączeniu z przyjmowaniem niektórych leków może mieć zgubne skutki. Jeśli nie mamy pewności, czy grejpfruty wchodzą w reakcję z naszymi lekami, to zawsze lepiej jest skonsultować się z lekarzem.